Jak napisać charakterystykę?
Wyróżnia się kilka rodzajów charakterystyk:
-
charakterystyka indywidua
-
autocharakterystyka,
-
charakterystyka porównawcza - przedstawienie więcej niż jednej postaci, mające na celu pokazanie różnic i podobieństw między nimi,
-
charakterystyka zbiorowa - przedstawienie grupy ludzi,
-
charakterystyka bezpośrednia - cechy postaci nazywane są wprost,
-
charakterystyka pośrednia - nie nazywa się cech postaci, czytelnik z opisu zachowania bohatera musi wywnioskować, jaki on jest,
-
charakterystyka statyczna - charakteryzujemy postać w określonym momencie życia,
-
charakterystyka dynamiczna - charakteryzowana postać zmienia się (przez jakieś wydarzenie, upływ czasu...).
Budowa charakterystyki:
1. WSTĘP - krótkie przedstawienie postaci:
tutaj podajemy najważniejsze informacje dotyczące charakteryzowanego bohatera, takie jak np.:
-
imię i nazwisko, skąd znamy postać? ile ma lat? czym się zajmuje? gdzie mieszka? jaka jest jego sytuacja rodzinna?Wyrażenia, które mogą się przydać w tej części:
-
Bohaterem mojej charakterystyki jest....,
-
Pragnę przedstawić postać...,
-
X jest głównym bohaterem książki...,
-
Wśród wielu bohaterów literackich, jakich poznałem, jednym z moich ulubionych jest...,
-
2. ROZWINIĘCIE [zajmuje około 2/3 objętości tekstu]:
A)wygląd zewnętrzny:
B)usposobienie: tutaj piszemy o tym, jak postać zachowuje się wobec innych ludzi.
Mogą tu pojawić się takie określenia jak: sympatyczny / miły / koleżeński / pogodny / uprzejmy / życzliwy/otwarty/arogancki
C)umysłowość: tutaj piszemy o zdolnościach, umiejętnościach i zainteresowaniach postaci.
Mogą tu pojawić się takie określenia jak: mądry / zdolny / pojętny / mający kłopoty w nauce / obdarzony znakomitą pamięcią / utalentowany / geniusz / spostrzegawczy / błyskotliwy / mól książkowy / wirtuoz gry na pianinie.
D)charakter: tutaj piszemy o wewnętrznych cechach bohatera.
Mogą tu pojawić się takie określenia jak: pracowity / rzetelny / dokładny / precyzyjny / leniwy / odpowiedzialny / punktualny / troskliwy / życzliwy / tolerancyjny / wyrozumiały / poważny / roztrzepany / tchórzliwy / idealista / naiwny / sentymentalny/ rozważny/nieodpowiedzialny/
3. ZAKOŃCZENIE - ocena postaci:
tutaj piszemy, co myślimy o danym bohaterze. Czy wywołał sympatię? A może przeciwnie - nie budzi sympatii? Czy uważamy go za osobę godną naśladowania? Jak go odbieramy?
Wyrażenia, które mogą się przydać w tej części:
-
Uważam, że X może/ nie może być wzorem do naśladowania dla współczesnej młodzieży,
-
Moi rówieśnicy mogliby dużo się nauczyć od X,
-
X imponuje mi, ponieważ...,
-
Chciałbym umieć w podobnej sytuacji zachować się tak jak X,
-
Postępowanie X zasługuje, moim zdaniem, na potępienie,
-
Jest to postać bardzo mi bliska, ponieważ...
-
Jest to z pewnością postać nietuzinkowa, ponieważ....
-
Jest to w moim odczuciu bohater papierowy, nieprawdziwy
Najczęstsze błędy, czyli czego unikać:
-
Nadużywanie imienia bohatera.
-
Nadużywanie czasowników być, mieć.
-
Chaos wypowiedzi, brak planu.
-
Podawanie cech, bez uzasadnienia ich odpowiednimi przykładami.
